Column 'Breek in de Week': 75 jaar vrijheid

Met het verdwijnen van het Witte Weekblad, verdween ook het overbekende kettinggesprek en de column van Truus Oudendijk. Gelukkig hoeven de fans van de wekelijkse kijk op de wereld door deze Aalsmeerse niet lang te missen. Iedere woensdag om 12.00 uur verschijnt de column op de website van Radio Aalsmeer. Onder de titel ‘Breek in de Week’ de wekelijkse kijk op de wereld om ons heen door Truus Oudendijk. Deze keer: “75 jaar vrijheid”.

Het is bizar dat we in het jaar en de maand waarin we 75 jaar vrijheid vieren, drastisch beperkt zijn in die vrijheid. En dat zijn we niet gewend. Dat is wel te zien aan de moeite die we allemaal hebben om de regels die ons opgelegd worden klakkeloos op te volgen. De wegen naar het strand zijn afgesloten en bij de winkels staan beveiligers die bepalen wie wel of niet naar binnen mag.  Vrijheid maakt blijkbaar ook arrogant, we wanen ons onaantastbaar; we denken dat het wel meevalt. Ons overkomt het vast niet. Maar je hoeft ’s avonds maar naar het frontnieuws te kijken om je te realiseren dat dat inderdaad een arrogante gedachte is. Het vreemde is dat de vijand die ons nu bedreigt wel een naam heeft, maar onzichtbaar is. We hebben geen idee uit welke hoek hij komt.

Hoe anders was dat voor onze ouders, als twintigers kregen ze te maken met vijf jaar bezetting door een vijand die wel degelijk een naam en een gezicht had. En er waren weinig keuzes  als het ging om vrijheid. Ik heb mij de laatste tijd verdiept in de afgelopen 75 jaar, omdat ik een boek aan het schrijven ben over 75 jaar familiebedrijf. Mijn schoonvader was een jongen van begin 20 tijdens de bezetting. Hij volgde de tuinbouwschool en reed met zijn bakfiets elke dag van Santpoort naar Aalsmeer, kocht bloemen op de veiling en fietste weer terug om met een mand met bloemen langs de villa’s in Bloemendaal en Aerdenhout te gaan om ze daar van deur tot deur te verkopen. Toen de Duitsers hem aanhielden en zijn bakfiets in beslag wilden nemen zei hij: schiet mij maar dood, want als jullie mijn bakfiets afnemen, heb ik niks meer. Zover kwam het niet. Maar toen het gevaar bestond dat hij te werk zou worden gesteld in Duitsland is hij hier in Aalsmeer ondergedoken. Bijzonder zijn z’n dagboekfragmenten uit bezettingstijd, waarin hij schrijft over de Tommy’s die overvlogen en de Canadezen die in aantocht waren. In mei 1945 meteen na de bevrijding is hij naar de Kamer van Koophandel gestapt en heeft zich in laten schrijven. Het bedrijf groeide in de jaren daarna gestaag, de bakfiets werd een chevrolet met rolluiken, gevolgd door andere Amerikaanse sleeën, met als uiteindelijk resultaat een compleet wagenpark. Die inschrijving bij de Kamer van Koophandel, de start van het bedrijf Oudendijk hebben wij op 29 februari, de dag dat hij honderd zou worden, zeer feestelijk herdacht met ruim 120 mensen. In alle vrijheid. Nu nog geen zes weken later, zou dat niet meer kunnen.

Wij zijn baby boomers, van ‘na de oorlog’ zoals ze dat zo fraai heet. Opgegroeid in een steeds grotere welvaart en een vrijheid die steeds minder grenzen kende. Flower Power, de hippie beweging, alles is liefde, Beatles, Rolling Stones. De zestiger jaren waren van een enorme vrijheid, een fantastische tijd om jong te zijn. Wij deden waar we zin in hadden en niemand bekommerde zich erom.

We leven in een land van vrijheid van religie van politieke keuzes, vrijheid van seksuele geaardheid, een vrije moraal en vrijheid van meningsuiting. Dat laatste is een groot goed waar we heel zuinig op moeten zijn maar waarin helaas, door de sociale media een banale platvloersheid in is geslopen. En de mening heerst dat je anoniem iedereen maar mag uitschelden of beledigen. Het is van onbeschrijfelijke domheid.

Onze vrijheid van bewegen is ingedamd, tijdelijk, het zal heus wel weer goed komen. Maar het wordt anders. De tijd van Flower Power is voorbij, de vijand waar we nu mee geconfronteerd worden kan uit andere hoeken weer tevoorschijn komen. We zullen voorgoed anders met elkaar om moeten gaan. Voorzichtiger, beter nadenken over hoe en waar en met hoeveel. Bijkomend voordeel, we zijn misschien eindelijk eens van die drie zoenen af.

Truus Oudendijk

Foto: eigen foto

Gepubliceerd: 10 april 2020 om 6:35 uur, geschreven door Elbert Huijts